
ਹਿੰਦੀ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਭਾਸ਼ਣ ਅਤੇ ਕਵੀ ਸੰਮੇਲਨ ਦਾ ਆਯੋਜਨ
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 28 ਫਰਵਰੀ 2025- ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਅੱਜ, 28 ਫਰਵਰੀ, 2025 ਨੂੰ, ਕੇਰਲਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਅਨ ਲੈਂਗੂਏਜਿਸ ਤੋਂ ਹਿੰਦੀ ਵਿਭਾਗ, ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਵਿਵਾ ਵੋਸ ਲਈ ਆਏ ਬਾਹਰੀ ਪ੍ਰੀਖਿਅਕ ਪ੍ਰੋ. ਜੈਚੰਦਰਨ ਆਰ. ਨੇ 'ਕੇਰਲਾ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੀ ਦੀ ਸਥਿਤੀ' ਵਿਸ਼ੇ 'ਤੇ ਭਾਸ਼ਣ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕੇਰਲਾ ਦੀ ਭੂਗੋਲਿਕ ਜਾਣ-ਪਛਾਣ ਕਰਵਾਈ।
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 28 ਫਰਵਰੀ 2025- ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਅੱਜ, 28 ਫਰਵਰੀ, 2025 ਨੂੰ, ਕੇਰਲਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਅਨ ਲੈਂਗੂਏਜਿਸ ਤੋਂ ਹਿੰਦੀ ਵਿਭਾਗ, ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਵਿਵਾ ਵੋਸ ਲਈ ਆਏ ਬਾਹਰੀ ਪ੍ਰੀਖਿਅਕ ਪ੍ਰੋ. ਜੈਚੰਦਰਨ ਆਰ. ਨੇ 'ਕੇਰਲਾ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੀ ਦੀ ਸਥਿਤੀ' ਵਿਸ਼ੇ 'ਤੇ ਭਾਸ਼ਣ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕੇਰਲਾ ਦੀ ਭੂਗੋਲਿਕ ਜਾਣ-ਪਛਾਣ ਕਰਵਾਈ।
ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕੇਰਲਾ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਚੌਦਾਂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੀ ਵਿਭਾਗ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਖੋਜ ਕਾਰਜ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੋ ਸੌ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਾਲਜਾਂ ਵਿੱਚ ਅੰਡਰਗ੍ਰੈਜੁਏਟ, ਪੋਸਟ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਹਿੰਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਪੜ੍ਹਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਹਿੰਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਖੋਜ ਲਈ ਕੇਰਲਾ ਤੋਂ 'ਸ਼ੋਧ ਦਰਪਨ', 'ਅਨੁਸ਼ੀਲਨ', 'ਸ਼ੋਧ ਪ੍ਰਯਾਣ' ਅਤੇ 'ਸਾਹਿਤ ਮੰਡਲ', 'ਸ਼ੋਧ ਸਰੋਵਰ' ਵਰਗੇ ਰਸਾਲੇ ਵੀ ਲਗਾਤਾਰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੀ ਨੂੰ ਲਾਜ਼ਮੀ ਵਿਸ਼ੇ ਵਜੋਂ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਿੰਦੀ ਉੱਥੇ ਵੀ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਮੌਕੇ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਹਿੰਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਸਿੱਖਣ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਤ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਰ ਭਾਸ਼ਾ ਸਹਿ-ਹੋਂਦ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਾਕਾਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਿੰਦੀ ਸਾਹਿਤ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਵੱਲੋਂ ਇੱਕ ਕਵੀ ਸੰਮੇਲਨ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਹਿੰਦੀ ਕਵਿਤਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਨਵੀਆਂ ਪ੍ਰਤਿਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਸੀ। ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਭਾਗਾਂ ਦੇ ਖੋਜ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਖੋਜ ਵਿਦਵਾਨ ਡਾ. ਅਨੁਪਮਾ ਅਤੇ ਖੋਜ ਵਿਦਵਾਨ ਰਾਹੁਲ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਅਤੇ ਸਹਿ-ਪ੍ਰਧਾਨ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ।
ਇਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਅਰਵਿੰਦ ਕੌਸ਼ਿਕ (ਅੰਕੜਾ ਵਿਭਾਗ), ਨੈਨਸੀ ਸ਼ਰਮਾ 'ਪਵਨ' (ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿਭਾਗ), ਅਮਨ ਕੰਬੋਜ (ਪੋਸਟ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ, ਪੀਜੀਜੀਸੀਜੀ), ਰੂਪੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ (ਯੂਆਈਐਲਐਸ ਵਿਭਾਗ), ਓਜਸਵਿਨੀ ਸਚਦੇਵਾ (ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿਭਾਗ), ਸੁਲੇਖਾ ਦੇਵੀ (ਖੋਜ ਵਿਦਵਾਨ, ਹਿੰਦੀ ਵਿਭਾਗ), ਨਾਰਾਇਣ ਸਿੰਘ ਭਦੌਰੀਆ 'ਨਵਲ' (ਵਿਦਿਆਰਥੀ, ਹਿੰਦੀ ਵਿਭਾਗ) ਅਤੇ ਡਾ. ਅਨੁਪਮਾ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਸਵੈ-ਰਚਿਤ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਨਾਲ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਮੰਤਰਮੁਗਧ ਕੀਤਾ।
ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦੇ ਪਾਠ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਭਾਸ਼ਣ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਖੋਜਕਰਤਾ ਰਾਹੁਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਵਿਤਾ ਆਪਣੀ ਲੈਅ, ਤੁਕਾਂਤ, ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤੀਕਾਂ ਕਾਰਨ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਚੰਗੀ ਕਵਿਤਾ ਲਿਖਣ ਲਈ, ਪਹਿਲਾਂ ਕਵਿਤਾ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੜ੍ਹਨਾ ਅਤੇ ਸਮਝਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਡਾ. ਅਨੁਪਮਾ ਨੇ ਸਾਰੇ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਕਵਿਤਾ ਪਾਠ ਲਈ ਵਧਾਈ ਦਿੱਤੀ।
ਅੰਤ ਵਿੱਚ, ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਮੁਖੀ, ਪ੍ਰੋ. ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਅਤੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਦੇ ਕੇ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਹਿੰਦੀ ਵਿਭਾਗ ਵੱਲੋਂ ਨੌਜਵਾਨ ਪ੍ਰਤਿਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਯਤਨ ਹੈ, ਜੋ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਵੀ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗਾ। ਐਮ.ਏ. ਦੂਜੇ ਸਾਲ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਪਵਨ ਸ਼ਰਮਾ ਨੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇ ਸਟੇਜ ਹੋਸਟ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ।
