
ਮਹਾਕੁੰਭ ਦਾ ਸਨਾਤਨ ਮਹੱਤਵ: ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਮੰਥਨ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਭਲਾਈ ਦੀ ਯਾਤਰਾ
ਭਗਤੀ, ਅਧਿਆਤਮਿਕਤਾ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਗਿਆਨ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸੰਗਮ, ਮਹਾਕੁੰਭ, ਮਨੁੱਖੀ ਆਤਮਾ ਦੀ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਵੱਲ ਸਦੀਵੀ ਯਾਤਰਾ ਦਾ ਪ੍ਰਮਾਣ ਹੈ। ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਅਤੇ ਪੁਰਾਣਿਕ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਕਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਜੜ੍ਹਿਆ ਹੋਇਆ, ਇਹ ਇਕੱਠ ਸੀਮਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਕੇ ਏਕਤਾ, ਬ੍ਰਹਿਮੰਡੀ ਤਾਲ ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦੇ ਡੂੰਘੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਨੂੰ ਪੱਕਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਹਰ 12 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ, ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਕਰੋੜਾਂ ਸਾਧਕ ਪਵਿੱਤਰ ਨਦੀਆਂ 'ਤੇ ਇਕੱਠੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਕੁੰਭ ਦੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸਦੀਵੀ ਗਿਆਨ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਦੀ ਸ਼ਾਨ ਦੁਰਲੱਭ 144-ਸਾਲਾ ਮਹਾਂਕੁੰਭ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸ਼ਿਖਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡੀ ਅਨੁਕੂਲਤਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਪਲ ਹੈ ਜੋ ਇਸ ਸਮਾਂ ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ ਵਿਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਭਗਤੀ, ਅਧਿਆਤਮਿਕਤਾ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਗਿਆਨ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸੰਗਮ, ਮਹਾਕੁੰਭ, ਮਨੁੱਖੀ ਆਤਮਾ ਦੀ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਵੱਲ ਸਦੀਵੀ ਯਾਤਰਾ ਦਾ ਪ੍ਰਮਾਣ ਹੈ। ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਅਤੇ ਪੁਰਾਣਿਕ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਕਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਜੜ੍ਹਿਆ ਹੋਇਆ, ਇਹ ਇਕੱਠ ਸੀਮਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਕੇ ਏਕਤਾ, ਬ੍ਰਹਿਮੰਡੀ ਤਾਲ ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦੇ ਡੂੰਘੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਨੂੰ ਪੱਕਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਹਰ 12 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ, ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਕਰੋੜਾਂ ਸਾਧਕ ਪਵਿੱਤਰ ਨਦੀਆਂ 'ਤੇ ਇਕੱਠੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਕੁੰਭ ਦੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸਦੀਵੀ ਗਿਆਨ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਦੀ ਸ਼ਾਨ ਦੁਰਲੱਭ 144-ਸਾਲਾ ਮਹਾਂਕੁੰਭ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸ਼ਿਖਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡੀ ਅਨੁਕੂਲਤਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਪਲ ਹੈ ਜੋ ਇਸ ਸਮਾਂ ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ ਵਿਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਮਹਾਕੁੰਭ ਪੁਰਾਣਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਣਿਤ ਸਮੁੰਦਰ ਮੰਥਨ ਦੀ ਸਨਾਤਨ ਕਥਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਅਤੇ ਹਨੇਰੇ ਦੀਆਂ ਵਿਰੋਧੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਦੇਵਤਿਆਂ ਅਤੇ ਅਸੁਰਾਂ ਨੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸਮੁੰਦਰ ਮੰਥਨ ਲਈ ਸਹਿਯੋਗ ਕੀਤਾ। ਮੰਦਾਰ ਪਹਾੜ ਨੇ ਮੰਥਨ ਵਾਲੀ ਛੜੀ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਮਹਾਂ ਸੱਪ ਵਾਸੂਕੀ ਨੇ ਰੱਸੀ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕੂਰਮ ਅਵਤਾਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪਿੱਠ 'ਤੇ ਪਹਾੜ ਨੂੰ ਸਹਾਰਾ ਦਿੱਤਾ।
ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਸਮੁੰਦਰ ਮੰਥਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਵਰਦਾਨ ਅਤੇ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦੋਵੇਂ ਉਭਰ ਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈਆਂ - ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੁਆਰਾ ਆਪਣੇ ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਧਾਰਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਘਾਤਕ ਹਲਾਹਲ ਤੋਂ, ਜਿਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂਨੂੰ ਨੀਲਕੰਠ ਵਜੋਂ ਸਤਿਕਾਰਿਆ ਗਿਆ, ਬਹੁਮੂਲ੍ਯ ਖਜ਼ਾਨਿਆਂ ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ, ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਦੇ ਘੜੇ ਤੱਕ। ਦੇਵਤਿਆਂ ਅਤੇ ਅਸੁਰਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ, ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਦੀਆਂ ਚਾਰ ਬੂੰਦਾਂ ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ, ਹਰਿਦੁਆਰ, ਨਾਸਿਕ ਅਤੇ ਉਜੈਨ ਦੇ ਧਰਤੀ ਦੇ ਸਥਾਨਾਂ 'ਤੇ ਡਿੱਗੀਆਂ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਸਥਾਨ ਹਮੇਸ਼ਾ ਲਈ ਪਵਿੱਤਰ ਹੋਏ। ਇਹਨਾਂ ਪਵਿੱਤਰ ਸਥਾਨਾਂ 'ਤੇ ਆਯੋਜਿਤ ਮਹਾਕੁੰਭ, ਇਸ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡੀ ਘਟਨਾ ਦੀ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਬ੍ਰਹਮ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦੇ ਸਦੀਵੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਅਤੇ ਜਿੱਤ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ।
ਮਹਾਕੁੰਭ ਸਵੈ-ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਅਤੇ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਜਾਗ੍ਰਿਤੀ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡੀ ਸਮੁੰਦਰ ਨੂੰ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਮੰਥਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਮਨੁੱਖੀ ਮਨ ਅਤੇ ਆਤਮਾ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਨਿਰੰਤਰ ਮੰਥਨ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਚੁਣੌਤੀਆਂ, ਉਲਝਣ ਅਤੇ ਲਗਾਵ ਸਤ੍ਹਾ 'ਤੇ ਉੱਠਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਭਗਤੀ, ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਕਰਮ ਰਾਹੀਂ, ਸਾਧਕ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਗਿਆਨ ਦੇ ਸਾਰ ਨੂੰ ਕੱਢਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ ਵਿੱਚ ਤ੍ਰਿਵੇਣੀ ਸੰਗਮ ਵਜੋਂ ਜਾਣੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਗੰਗਾ, ਯਮੁਨਾ, ਸਰਸਵਤੀ ਨਦੀਆਂ ਦੇ ਪਵਿੱਤਰ ਸੰਗਮ ਵਿੱਚ ਡੁਬਕੀ ਲਗਾਉਣਾ, ਆਪਣੇ ਹੋਂਦ ਨੂੰ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡੀ ਪ੍ਰਵਾਹ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬਣ, ਹਉਮੈ ਨੂੰ ਤਿਆਗਣ ਅਤੇ ਪਿਛਲੇ ਕਰਮ ਨੂੰ ਸਮਾਪਤ ਕਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਹਮ ਤਰੰਗਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਸਗੋਂ ਮਨ ਅਤੇ ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਵੀ ਸ਼ੁੱਧ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਸਾਧਕਾਂ ਨੂੰ ਚੇਤਨਾ ਦੀ ਉੱਚ ਅਵਸਥਾ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਮਹਾਕੁੰਭ ਇਕੱਠ ਹੋਂਦ ਦੀ ਏਕਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਜਾਤ, ਪੰਥ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੰਸਾਰਿਕ ਭੇਦ ਭੰਗ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਜੀਵ ਇੱਕੋ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡੀ ਸੱਚ ਦੇ ਪ੍ਰਗਟਾਵੇ ਵਜੋਂ ਦੇਖੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਤੀਰਥ ਯਾਤਰੀ ਅਤੇ ਤਪੱਸਵੀ ਤਿਉਹਾਰ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ, ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੇ ਆਪਸੀ ਸਬੰਧਾਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਮਾਂ ਖਾਸ ਗ੍ਰਹਿਆਂ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਜਦੋਂ ਬ੍ਰਹਿਸਪਤੀ ਕੁੰਭ ਰਾਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੂਰਜ ਮੇਸ਼ ਰਾਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਮਕਾਲੀਨਤਾ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਦੀ ਇਕਸਾਰਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਅੰਦਰੂਨੀ ਅਤੇ ਬਾਹਰੀ ਸੰਤੁਲਨ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ।
ਮਹਾਕੁੰਭ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਪਹਿਲੂ ਵਿਚਾਰ ਅਤੇ ਬੌਧਿਕ ਪ੍ਰਵਚਨ ਲਈ ਇੱਕ ਮੰਚ ਵਜੋਂ ਇਸਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਹੈ। ਮੰਥਨ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਸੰਤਾਂ, ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਆਯੋਜਿਤ ਸ਼ਾਸਤਰਾਰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਇਹ ਇਕੱਠ ਨੈਤਿਕ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸਦਭਾਵਨਾ ਬਾਰੇ ਸਦੀਵੀ ਸਵਾਲਾਂ ਦੀ ਹਲਚਲ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਤਿਸੰਗ ਰਾਹੀਂ, ਸਾਧਕ ਆਪਣੀਆਂ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸਪਸ਼ਟਤਾ ਅਤੇ ਸੂਝ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਚਰਚਾਵਾਂ ਅਕਸਰ ਸਮਕਾਲੀ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਅਧਿਆਤਮਿਕਤਾ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਸੰਵਾਦ ਸਮੁੰਦਰ ਮੰਥਨ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਬਹਿਸ ਦਾ ਰਗੜ ਬੁੱਧੀ ਰੂਪੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਜਦੋਂ ਕਿ ਮਹਾਕੁੰਭ ਭਾਰਤੀ ਪਰੰਪਰਾ ਵਿੱਚ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਜੜ੍ਹਾਂ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਇਸਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਭੂਗੋਲਿਕ ਸੀਮਾਵਾਂ ਤੋਂ ਪਾਰ ਹੈ। ਤਿਉਹਾਰ ਦੀ ਏਕਤਾ, ਦਇਆ ਅਤੇ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਜਾਗ੍ਰਿਤੀ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਸਾਰਥਕਤਾ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਾਧਕ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਵੈ-ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਅਤੇ ਸਦਭਾਵਨਾ ਦੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਵਿੱਚ ਲੀਨ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਇਕੱਠ ਤੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੀ ਸਕਾਰਾਤਮਕਤਾ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਸਦਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਸਮੂਹਿਕ ਊਰਜਾ ਸਨਾਤਨ ਸਤਯ ਦੀ ਤੇਜ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਮਨੁੱਖਤਾ ਨੂੰ ਅੰਦਰੂਨੀ ਪਰਿਵਰਤਨ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਉੱਨਤੀ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਦੀ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਜਿਵੇਂ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡੀ ਸਮੁੰਦਰ ਨੂੰ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਮੰਥਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੀਵਨ ਸਾਨੂੰ ਨਿਰੰਤਰ ਮੰਥਨ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ - ਬਾਹਰੀ ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਦੋਵੇਂ। ਹਰੇਕ ਚੁਣੌਤੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ, ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹਰੇਕ ਜਿੱਤ ਜੀਵ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਮਹਾਕੁੰਭ ਸਾਨੂੰ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਔਖੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਦ੍ਰਿੜਤਾ ਅਤੇ ਸ਼ਰਧਾ, ਗਿਆਨ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਵਾਂਗ, ਸਮੁਦਾਇ ਵੀ ਮੰਥਨ ਵਿੱਚੋਂ ਗੁਜ਼ਰਦੇ ਹਨ। ਮਤਭੇਦ ਅਤੇ ਵਿਵਾਦ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਜਦੋਂ ਸੰਵਾਦ ਅਤੇ ਸਤਿਕਾਰ ਵਿੱਚ ਜੜ੍ਹਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਹ ਪਰਸਪਰ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਏਕਤਾ ਦੇ ਮੌਕੇ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਮਹਾਕੁੰਭ ਦਾ ਵਿਚਾਰ-ਵਿਮਰਸ਼ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲੂ ਇਸ ਸੱਚਾਈ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ - ਕਿ ਸਤਿਕਾਰ ਅਤੇ ਸਾਂਝੀ ਦੁਆਰਾ, ਸਮਾਜ ਵਿਕਸਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਬੇਮਿਸਾਲ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ, ਮਹਾਕੁੰਭ ਦੀ ਸਦੀਵੀ ਬੁੱਧੀ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਦਾ ਰਸਤਾ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਮਨੁੱਖਤਾ ਨੂੰ ਧਰਮ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜ ਕਰ, ਸੰਤੁਲਨ ਅਤੇ ਸਥਿਰਤਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਵਿਅਕਤੀ ਅੰਦਰੂਨੀ ਧਾਰਮਿਕਤਾ ਲਈ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਸਮੂਹਿਕ ਚੇਤਨਾ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਕਾਰਾਤਮਕਤਾ ਵੱਲ ਬਦਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਮਹਾਕੁੰਭ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਵਜੋਂ ਖੜ੍ਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਚੇਤਨਾ ਦੇ ਸਦੀਵੀ ਮੰਥਨ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀਆਂ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਸਾਨੂੰ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਨਹੀਂ ਹਨ ਬਲਕਿ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਜਾਗ੍ਰਿਤੀ ਦੇ ਮੌਕੇ ਹਨ। ਸ਼ਰਧਾ, ਵਿਚਾਰ-ਵਿਮਰਸ਼ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਜੀਵਨ ਦੁਆਰਾ, ਅਸੀਂ ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਕੱਢਣ ਲਈ ਮੰਥਨ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਇਸ ਸਦੀਵੀ ਇਕੱਠ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਧਰਤੀ ਤੋਂ, ਏਕਤਾ, ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਅਤੇ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਗੂੰਜਦਾ ਹੈ। ਮਹਾਕੁੰਭ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਘਟਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਉੱਚ ਚੇਤਨਾ ਵੱਲ ਯਾਤਰਾ ਦਾ ਇੱਕ ਜੀਵਤ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ - ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਯਾਤਰਾ ਜੋ ਸਾਰੀ ਮਨੁੱਖਤਾ ਨੂੰ ਸਾਡੇ ਅੰਦਰ ਅਤੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੀ ਪਵਿੱਤਰਤਾ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ, ਇਕਸਾਰਤਾ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਦਾ ਸੁਨੇਹਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
ਦਵਿੰਦਰ ਕੁਮਾਰ
