ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਕਾਰਗੋ ਸ਼ਿਪਿੰਗ, ਨਿਵੇਸ਼ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਦਾਇਰਾ

ਭਾਰਤ 7,500 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਫੈਲੇ ਆਪਣੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਅਤੇ ਗਤੀਸ਼ੀਲ ਤੱਟਰੇਖਾ ਦੇ ਨਾਲ, ਭੂਗੋਲਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਵਪਾਰ ਲਈ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਇਕ ਧੁਰਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਰ ਜੋ ਕਦੇ ਇਕ ਸ਼ਾਂਤ ਤਾਕਤ ਵਜੋਂ ਸੀ, ਹੁਣ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਤਰੱਕੀ ਦੇ ਇਕ ਥੰਮ ਵਜੋਂ ਉੱਭਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਾਰਗੋ ਸ਼ਿਪਿੰਗ ਉਦਯੋਗ, ਜੋ ਅਕਸਰ ਪਿਛੋ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤਰੱਕੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਵਜੋਂ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮੁੰਬਈ ਅਤੇ ਚੇਨਈ ਦੀਆਂ ਭੀੜ-ਭੜੱਕੇ ਵਾਲੀਆਂ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਤੋਂ ਵਿਸ਼ਾਖਾਪਟਨਮ ਅਤੇ ਕੋਚੀ ਵਿਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਿਕਸਤ ਹੋ ਰਹੇ ਟਰਮੀਨਲਾਂ ਤੱਕ, ਇਕ ਸ਼ਾਂਤ ਤਬਦੀਲੀ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ - ਜੋ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ਮਾਰਗਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦੀ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਨੂੰ ਵੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।

ਭਾਰਤ 7,500 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਫੈਲੇ ਆਪਣੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਅਤੇ ਗਤੀਸ਼ੀਲ ਤੱਟਰੇਖਾ ਦੇ ਨਾਲ, ਭੂਗੋਲਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਵਪਾਰ ਲਈ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਇਕ ਧੁਰਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਰ ਜੋ ਕਦੇ ਇਕ ਸ਼ਾਂਤ ਤਾਕਤ ਵਜੋਂ ਸੀ, ਹੁਣ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਤਰੱਕੀ ਦੇ ਇਕ ਥੰਮ ਵਜੋਂ ਉੱਭਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਾਰਗੋ ਸ਼ਿਪਿੰਗ ਉਦਯੋਗ, ਜੋ ਅਕਸਰ ਪਿਛੋ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤਰੱਕੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਵਜੋਂ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮੁੰਬਈ ਅਤੇ ਚੇਨਈ ਦੀਆਂ ਭੀੜ-ਭੜੱਕੇ ਵਾਲੀਆਂ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਤੋਂ ਵਿਸ਼ਾਖਾਪਟਨਮ ਅਤੇ ਕੋਚੀ ਵਿਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਿਕਸਤ ਹੋ ਰਹੇ ਟਰਮੀਨਲਾਂ ਤੱਕ, ਇਕ ਸ਼ਾਂਤ ਤਬਦੀਲੀ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ - ਜੋ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ਮਾਰਗਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦੀ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਨੂੰ ਵੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਅੱਜ, ਭਾਰਤ ਦੇ 90 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਪਾਰ ਸਮੁੰਦਰ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੇਂਦਰੀ ਕਾਰਗੋ ਸ਼ਿਪਿੰਗ ਭਾਰਤੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਲਈ ਕਿੰਨੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਨੇੜਲੇ ਭਵਿੱਖ ਵਿਚ $5 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਨਾਲ, ਕਾਰਗੋ ਸ਼ਿਪਿੰਗ ਹੁਣ ਇਕ ਸਹਾਇਕ ਖੇਤਰ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਹ ਇਕ ਪ੍ਰੇਰਕ ਤਾਕਤ ਵਜੋਂ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਧਿਆਨ ਨਵੀਆਂ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਮੌਜੂਦਾ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕ ਬਣਾਉਣ 'ਤੇ ਹੈ ਜਿਸ ਵਜਹ ਤੋਂ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਨਵੀ ਊਰਜਾ ਆਈ ਹੈ। ਬਿਹਤਰ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਾ, ਉਤਮ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਡਿਜੀਟਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਅਤੇ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਬਦਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਸਾਗਰਮਾਲਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਦੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਤੱਟਵਰਤੀ ਆਰਥਿਕ ਪਟਟੀ ਬਣਾਉਣਾ, ਅੰਦਰੂਨੀ ਜਲ ਆਵਾਜਾਈ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣਾ ਅਤੇ ਸਮੁੱਚੀ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਲਾਗਤਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣਾ ਹੈ। 
ਸੜਕਾਂ ਅਤੇ ਰੇਲਵੇ ਨੂੰ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਨਾਲ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਰੁਕਾਵਟ ਦੇ ਜੋੜਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਮਾਲ ਦੀ ਆਵਾਜਾਈ ਤੇਜ਼ ਅਤੇ ਵਧੇਰੇ ਕਿਫ਼ਾਇਤੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਅੰਦਰੂਨੀ ਜਲ ਮਾਰਗਾਂ ਰਾਹੀਂ ਨਦੀ ਮਾਰਗਾਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਵੀ ਇਕ ਵੱਡਾ ਕਦਮ ਹੈ। ਗੰਗਾ ਅਤੇ ਬ੍ਰਹਮਪੁੱਤਰ ਵਰਗੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਨਦੀਆਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ ਕੁਦਰਤੀ ਖਜ਼ਾਨਿਆਂ ਵਜੋਂ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਮਾਲ ਢੋਣ, ਮਾਰਗ ਦੀ ਭੀੜ ਘਟਾਉਣ ਅਤੇ ਕਾਰਬਨ ਨਿਕਾਸ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਗਲਿਆਰਿਆਂ ਵਜੋਂ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਯਤਨ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਪ੍ਰਤੀ ਸੋਚ-ਸਮਝ ਅਤੇ ਨਯੀ ਵਿਚਾਰ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਵਾਤਾਵਰਣ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਨਾਲ ਇੱਛਾ ਨੂੰ ਸੰਤੁਲਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਤਕਨੀਕ ਵੀ ਇਕ ਪਰਿਵਰਤਨਸ਼ੀਲ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਹ ਦਿਨ ਗਏ ਜਦੋਂ ਸ਼ਿਪਿੰਗ ਵਿਚ ਕਾਗਜ਼ੀ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਦੇ ਢੇਰ ਅਤੇ ਕਸਟਮ ਵਿਚ ਲੰਬੀ ਦੇਰੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਅੱਜ, ਭਾਰਤੀ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਤਕਨੀਕੀ ਟਰੈਕਿੰਗ, ਏਆਈ ਸੰਚਾਲਿਤ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਅਤੇ ਮੋਬਾਈਲ-ਅਧਾਰਤ ਸੰਯੋਜਨ ਨਾਲ ਉਤਮ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਨਿਰਯਾਤਕ ਅਤੇ ਆਯਾਤਕ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨ, ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਟਰੈਕ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਨ ਦੀ ਸਹੂਲੀਅਤ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਕਸਟਮ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਜਿਨਾਂ ਵਿਚ ਕਈ ਵਾਰ ਦਿਨ ਲੱਗਦੇ ਸਨ, ਹੁਣ ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਉਦੇਸ਼ ਸਿਰਫ਼ ਕਾਰਜਾਂ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕ ਬਣਾਉਣਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਬਲਕਿ ਸ਼ਿਪਿੰਗ ਪਹੁੰਚ ਦਾ ਲੋਕਤੰਤਰੀਕਰਨ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਕ ਛੋਟੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਇਕ ਛੋਟਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਹੁਣ ਬਿਹਤਰ ਜੁੜਾਅ ਅਤੇ ਸਰਲ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਸਾਮਾਨ ਭੇਜ ਸਕਦਾ ਹੈ। 
ਇਹ ਸਭ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਕਾਰਗੋ ਸ਼ਿਪਿੰਗ ਤੰਤਰ ਵਿਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਲਈ ਇਕ ਆਕਰਸ਼ਕ ਮੰਜ਼ਿਲ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਘਰੇਲੂ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਦੋਵੇਂ ਤਰਾਂ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਖਿਡਾਰੀ ਬੰਦਰਗਾਹ ਪ੍ਰਬੰਧਨ, ਟਰਮੀਨਲ ਪ੍ਰਬੰਧਨ, ਜਹਾਜ਼ ਸੰਚਾਲਨ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕੀ ਉਪਾਏ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਲਯੀ ਵਧੇਰੇ ਦਿਲਚਸਪੀ ਦਿਖਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਟਿਕਾਊ ਸ਼ਿਪਿੰਗ 'ਤੇ ਵੀ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਆਪਣੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਨਵੀਕਰਨਯੋਗ ਊਰਜਾ ਸਰੋਤਾਂ, ਸਾਫ਼ ਇੰਧਨ ਅਤੇ ਹਰੇ ਪ੍ਰਮਾਣੀਕਰਣ ਮਾਡਲਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਜੇ.ਐਨ.ਪੀ.ਟੀ ਅਤੇ ਕੋਚੀਨ ਵਰਗੀਆਂ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਵਾਤਾਵਰਣ-ਅਨੁਕੂਲ ਕਾਰਜਾਂ ਵੱਲ ਕਦਮ ਵਧਾ ਕਰ ਦੂਜਿਆਂ ਲਈ ਇਕ ਉਦਾਹਰਣ ਸਥਾਪਤ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਸਟੀਲ, ਸੀਮਿੰਟ ਅਤੇ ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਬਾਰੇ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਲੋਕਾਂ ਬਾਰੇ ਵੀ ਬਰਾਬਰ ਹੈ। ਇਕ ਵਧਦੇ-ਫੁੱਲਦੇ ਕਾਰਗੋ ਸ਼ਿਪਿੰਗ ਸੈਕਟਰ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਨੌਕਰੀਆਂ - ਅਤੇ ਉਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ - ਇੰਜੀਨੀਅਰਾਂ, ਟੈਕਨੀਸ਼ੀਅਨਾਂ, ਬੰਦਰਗਾਹ ਵਰਕਰਾਂ, ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਮੈਨੇਜਰਾਂ, ਆਈਟੀ ਪੇਸ਼ੇਵਰਾਂ ਅਤੇ ਸੰਚਾਲਕਾਂ ਲਈ। ਇਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਤੱਟਵਰਤੀ ਕਸਬਿਆਂ ਵਿਚ ਹੁਨਰ ਵਿਕਾਸ, ਜੋ ਸਥਾਨਕ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਉੱਚਾ ਚੁਕ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਕੇਂਦਰਾਂ 'ਤੇ ਪ੍ਰਵਾਸ ਦਬਾਅ ਨੂੰ ਘਟਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਅਰਥ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਸਮੁੰਦਰੀ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਵਿਚ ਨਵੀਆਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਵਿਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣਾ। ਵਧ ਰਹੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੇ ਨਾਲ, ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਵੀ ਫੈਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਸਮੁੰਦਰ ਅਤੇ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਕਰੀਅਰ ਲਈ ਇਕ ਨਵੀਂ ਪੀੜ੍ਹੀ ਤਿਆਰ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
 ਪਰ ਯਾਤਰਾ ਜਟਿਲਤਾ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਦੀ ਭੀੜ, ਕੁਝ ਪੁਰਾਣੇ ਟਰਮੀਨਲਾਂ 'ਤੇ ਸੀਮਤ ਸਵੰਚਾਲਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ, ਹੁਨਰਮੰਦ ਮਨੁੱਖੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਘਾਟ, ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਸੰਬੰਧੀ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਵਰਗੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਅਜੇ ਵੀ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਟਕਰਾਅ, ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਅਤੇ ਸਪਲਾਈ ਚੇਨ ਟੁੱਟਣ ਵਰਗੀਆਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਕਾਰਗੋ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਿੰਨੀ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਵਿਸਥਾਰ ਲਈ, ਸਗੋਂ ਲਚਕੀਲੇਪਣ ਲਈ ਵੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਸਟੋਰੇਜ ਸਹੂਲਤਾਂ ਵਿਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨਾ, ਸ਼ਿਪਿੰਗ ਤਾਣੇ-ਬਣੇ ਵਿਚ ਅਤਿਰਿਕਤਤਾ ਬਣਾਉਣਾ, ਅਤੇ ਖੇਤਰੀ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨਾ ਜੋ ਵੱਡੇ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਦੇ ਹਾਵੀ ਹੋਣ 'ਤੇ ਸੁਚਾਰੂ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਅਸੀਂ ਭਵਿੱਖ ਵੱਲ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ, ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਕਾਰਗੋ ਸ਼ਿਪਿੰਗ ਸਿਰਫ਼ ਸਾਮਾਨ ਦੀ ਢੋਆ-ਢੁਆਈ ਬਾਰੇ ਨਹੀਂ ਹੈ - ਇਹ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿਚ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ ਉਮੀਦ, ਇੱਛਾ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਬਾਰੇ ਹੈ। ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਲਈ, ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਵਿਸ਼ਾਲ ਹਨ — ਆਧੁਨਿਕ ਬੰਦਰਗਾਹ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਤਕਨੀਕੀ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਤੱਕ। ਨੀਤੀ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਲਈ, ਇਹ ਖੇਤਰ ਨੌਕਰੀਆਂ ਪੈਦਾ ਕਰਨ, ਅੰਤਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਪਾਰ ਘਾਟੇ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਗੱਠਜੋੜ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਮ ਨਾਗਰਿਕ ਲਈ, ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਵਪਾਰੀ ਹੋਵੇ, ਕਿਸਾਨ ਹੋਵੇ, ਜਾਂ ਗਾਹਕ ਹੋਵੇ, ਕਈ ਲਾਭ, ਜਿਵੇਂ ਬਿਹਤਰ ਸੰਪਰਕ, ਵਧੇਰੀ ਕਿਫਾਇਤੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਮੌਕਿਆਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਸਮੁੰਦਰ ਉਹ ਪੁਲ ਬਣ ਚੁਕਾ ਹੈ ਜੋ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਵਿਕਾਸ ਨਾਲ ਜੋੜ ਰਿਹਾ ਹੈ। 

- ਦਵਿੰਦਰ ਕੁਮਾਰ