ਧੰਨ-ਧੰਨ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਮਹਾਰਾਜ ਦੇ 555ਵੇਂ ਪਾਵਨ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪੁਰਬ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਵਧਾਈਆਂ

ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਗੁਰੂ ਅਤੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੀਆਂ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਬੁੱਧੀ, ਨੈਤਿਕ ਆਚਰਣ ਅਤੇ ਨਿਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ 'ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਹਨ। ਓਨਾਂ ਦੀਆਂ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਮੂਲ ਸਿਧਾਂਤਾਂ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ:

1. ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਏਕਤਾ (ਏਕ ਓਂਕਾਰ):
ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ਇੱਕ ਨਿਰਾਕਾਰ, ਅਨਾਦਿ ਪਰਮਾਤਮਾ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਉੱਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਜੋ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਦਾ ਸਿਰਜਣਹਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਜੀਵਾਂ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਵਾਕੰਸ਼ "ਏਕ ਓਂਕਾਰ" ਵਿੱਚ ਸਮਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ "ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਪਰਮਾਤਮਾ ਹੈ।" ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਮਨੁੱਖੀ ਸਮਝ ਤੋਂ ਪਰੇ ਹੈ, ਪਰ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਸ਼ਰਧਾ ਦੁਆਰਾ ਪਹੁੰਚਯੋਗ ਹੈ।
2. ਸਾਰੇ ਮਨੁੱਖਾਂ ਦੀ ਸਮਾਨਤਾ:
ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੀਆਂ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਜਾਤ, ਲਿੰਗ, ਨਸਲ ਜਾਂ ਧਰਮ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਬਰਾਬਰੀ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਓਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਿਤਕਰੇ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਅਨਿਆਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ। ਓਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਕੋਈ ਵੀ ਉੱਚਾ ਜਾਂ ਨੀਵਾਂ ਨਹੀਂ ਹੈ; ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਵਿਚ ਸਾਰੇ ਬਰਾਬਰ ਹਨ” ।
3. ਨਿਰਸਵਾਰਥ ਸੇਵਾ (ਸੇਵਾ):
ਸੇਵਾ ਜਾਂ ਨਿਰਸਵਾਰਥ ਸੇਵਾ ਗੁਗੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੀਆਂ ਸਿਖਿਆਵਾਂ ਦਾ ਕੇੰਦਰ ਹੈ। ਉਹ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਫ਼ਲ ਦੀ ਉਮੀਦ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨਾ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਅਤੇ ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਸ਼ੁੱਧ ਕਰਨ ਦਾ ਇਕ ਤਰੀਕਾ ਹੈ।
ਓਨ੍ਹਾ ਨੇ ਲੰਗਰ ਦੀ ਪ੍ਰਥਾ ਦੀ ਵੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ, ਇਕ ਦਾਸ ਤੇ ਸੇਵਾ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਜੋ ਆਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮੁਫ਼ਤ ਭੋਜਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ ਨਿਮਰਤਾ ਅਤੇ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਦੇ ਮਹੱਤਵ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
4. ਸੱਚਾਈ (ਸਤਿ):
ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ਸਚਿਆਰਾ ਜੀਵਨ ਜਿਊਣ, ਵਿਚਾਰਾਂ, ਬੋਲਾਂ ਅਤੇ ਕੰਮਾਂ ਵਿਚ ਇਮਾਨਦਾਰ ਹੋਣ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ। ਓਨ੍ਹਾ ਨੇ ਸਿਖਾਇਆ ਕਿ ਸੱਚਾਈ ਉ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਨੀਂਹ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਸੱਚ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਰਹਿਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
5. ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਨਾਮ ਦਾ ਸਿਮਰਨ (ਨਾਮ ਸਿਮਰਨ):
 ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ਸਿਖਾਇਆ ਕਿ ਪਰਮਾਤਮਾ (ਵਾਹਿਗੁਰੂ) ਦੇ ਨਾਮ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਿਮਰਨ ਨਾਲ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸ਼ਾਂਤੀ, ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਮੁਕਤੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਅਭਿਆਸ ਸਿੱਖ ਪੂਜਾ ਅਤੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰੀ ਹੈ।
6. ਰੀਤੀ ਰਿਵਾਜਾਂ ਅਤੇ ਅੰਧਵਿਸ਼ਵਾਸਾਂ ਦਾ ਖੰਡਨ:
ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਕਰਮਕਾਂਡੀ ਰੀਤਾਂ, ਅੰਧ-ਵਿਸ਼ਵਾਸਾਂ ਅਤੇ ਖੋਖਲੀਆਂ ਰਸਮਾਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਹ ਮੰਨਦੇ ਸੀ ਕਿ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਵਿਕਾਸ ਬਾਹਰੀ ਰੀਤੀ ਰਿਵਾਜਾਂ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸ਼ਰਧਾ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਕੰਮਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
7. ਇਮਾਨਦਾਰ ਜੀਵਨ ਜੀਉ (ਕਿਰਤ ਕਰਨੀ):
 ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ਦੂਸਰਿਆਂ ਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਅਤੇ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਇਮਾਨਦਾਰ ਜੀਵਿਕਾ ਕਮਾਉਣ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕੀਤੀ। ਜੀਵਿਕਾ "ਕਿਰਤ" ਦਾ ਸਿਧਾਂਤ ਸਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਮਾਈ ਦੇ ਬੇਈਮਾਨ ਸਾਧਨਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
8. ਦੂਜਿਆਂ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨਾ (ਵੰਡ ਛਕਣਾ):
ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ਲੋੜਵੰਦਾਂ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਦੌਲਤ ਅਤੇ ਸਰੋਤ ਸਾਂਝੇ ਕਰਨ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਇਆ। ਇਹ ਅਭਿਆਸ ਉਦਾਰਤਾ ਅਤੇ ਭਾਈਚਾਰਕ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਵੰਡਣਾ ਸਿਰਫ਼ ਭੌਤਿਕ ਦੌਲਤ ਬਾਰੇ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਬੁੱਧੀ, ਦਿਆਲਤਾ ਅਤੇ ਹਮਦਰਦੀ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਵੀ ਹੈ।
9. ਮਨੁੱਖਤਾ ਦਾ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਵਾਲਾ ਭਾਈਚਾਰਾ:
ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ਸਾਰੇ ਮਨੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ। ਉਨਾਂ ਨੇ ਧਾਰਮਿਕ, ਨਸਲੀ ਜਾਂ ਸਮਾਜਿਕ ਮਤਭੇਦਾਂ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਵੰਡ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਨਾਂ ਦੀਆਂ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਸ਼ਾਂਤੀ, ਸਮਝ ਅਤੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
10. ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਮੁਕਤੀ (ਮੁਕਤੀ):
ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਜੀਵਨ ਦਾ ਅੰਤਮ ਟੀਚਾ ਆਤਮਿਕ ਮੁਕਤੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਭਗਤੀ, ਧਰਮੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮੁਕਤੀ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਜਨਮ ਅਤੇ ਮੌਤ (ਸੰਸਾਰ) ਦੇ ਚੱਕਰ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ ਅਤੇ ਬ੍ਰਹਮ ਨਾਲ ਮਿਲਾਪ।

ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੀਆਂ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਸਿੱਖਾਂ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਧਰਮਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਧਾਰਮਿਕਤਾ, ਦਇਆ ਅਤੇ ਸ਼ਰਧਾ ਨਾਲ ਜੀਵਨ ਬਤੀਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸੇਧ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ।