ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ- ਬਿਸਤ ਦੋਆਬਾ ਨਹਿਰ, ਜੋ ਕਿ 1956 ਵਿੱਚ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਇਸ ਦੇ ਦੋਨੋਂ ਕਿਨਾਰਿਆਂ 'ਤੇ ਉੱਚੀਆਂ ਮਿੱਟੀ ਦੀਆਂ ਪਟੜੀਆਂ (ਪਗਡੰਡੀਆਂ) ਹੁੰਦੀਆਂ ਸਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਕਿ ਛੋਟੇ ਤੇ ਵੱਡੇ ਵਾਹਨ ਇੱਥੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਆ ਜਾ ਸਕਣ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ’ਚ ਨਿਯਮ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਵੱਡੇ ਵਾਹਨਾਂ ਦਾ ਆਵਾਜਾਈ ਇੱਥੇ ਰੋਕਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਗੜ੍ਹਸ਼ੰਕਰ ਤੋਂ ਆਦਮਪੁਰ ਤੱਕ 5 ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਲੋਹੇ ਦੇ ਗੇਟ ਲਗੇ ਹੋਏ ਸਨ — ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਗੜ੍ਹਸ਼ੰਕਰ ਤੋਂ 1 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਅੱਗੇ, ਪੋਸੀ ਪੱਲ੍ਹ, ਕੋਟ ਫਤੂਹੀ ਨੇੜੇ, ਮਹਟੀਅਾਣਾ ਪੱਲ੍ਹ ਤੇ ਡਮੂਡਾ ਨੇੜੇ ਰੇਲਵੇ ਲਾਈਨ ਵਾਲਾ ਇਲਾਕਾ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।
ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੇ ਨਹਿਰ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਬੇਲਦਾਰ ਤੇ ਹੋਰ ਕਰਮਚਾਰੀ ਹਰ ਸਮੇਂ ਮੌਜੂਦ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ, ਜੋ ਪਟੜੀ ਦੀ ਹਾਲਤ ਅਤੇ ਢਲਵਾਂ ਨੂੰ ਠੀਕ ਰੱਖਦੇ ਸਨ, ਤਾਂ ਜੋ ਕੋਈ ਅਣਚਾਹੀ ਘਟਨਾ ਨਾ ਵਾਪਰੇ। ਪਰ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਬਦਲੀਆਂ, ਅਤੇ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਕਾਰਨ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਇਹ ਗੇਟ ਹਟਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਸਗੋਂ ਕਰਮਚਾਰੀ ਵੀ ਦਿੱਖਣੇ ਬੰਦ ਹੋ ਗਏ।
ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਕੋਲ ਵੀ ਹੁਣ ਵਧੇਰੇ ਵਾਹਨ ਆ ਗਏ ਹਨ ਤੇ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਦੇ ਆਵਾਜਾਈ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।
ਜੇ ਅਸੀਂ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਬਿਸਤ ਦੋਆਬਾ ਨਹਿਰ ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਹਾਲਾਤਾਂ ਦੀ, ਤਾਂ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ’ਚ ਗੜ੍ਹਸ਼ੰਕਰ ਤੋਂ ਆਦਮਪੁਰ ਤੱਕ ਕਈ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਗਵਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਤੇ ਕਈ ਵਾਹਨ ਵੀ ਨਹਿਰ ’ਚ ਡਿੱਗ ਕੇ ਲਾਪਤਾ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਇਹ ਹਾਦਸੇ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਅਖਬਾਰਾਂ ਅਤੇ ਟੀ.ਵੀ. ਚੈਨਲਾਂ ਰਾਹੀਂ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੇ ਰਹੇ ਹਨ।
ਇੱਕ ਸਮਾਂ ਸੀ ਜਦੋਂ ਸੜਕ ਬਹੁਤ ਖਰਾਬ ਸੀ ਅਤੇ ਖੱਡਿਆਂ ਕਾਰਨ ਹਾਦਸੇ ਵਾਪਰਦੇ ਸਨ, ਪਰ ਹੁਣ ਸੜਕ ਚੰਗੀ ਬਣ ਗਈ ਹੈ — ਪਰ ਸੜਕ ਦੀ ਉਚਾਈ ਵੱਧਣ ਕਾਰਨ ਅਤੇ ਪਟੜੀ ਮੁਕਣ ਕਾਰਨ, ਸੇਫਟੀ ਲਈ ਕੋਈ ਰੇਲਿੰਗ ਨਹੀਂ ਰਹੀ। ਹੁਣ ਇਥੇ ਵੱਡੇ ਵੱਡੇ ਟਿੱਪਰ ਤੇ ਟਰਾਲੇ ਵੀ ਆ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਛੋਟੇ ਵਾਹਨਾਂ ਲਈ ਖਤਰਾ ਬਣੇ ਹੋਏ ਹਨ।
ਪੰਡਿਤ ਬਲਬੀਰ ਭਾਰਦਵਾਜ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹਾਲ ਹੀ ’ਚ ਕੋਟ ਫਤੂਹੀ ਪੱਲ੍ਹ ’ਤੇ ਇੱਕ ਆਟੋ ਰਿਕਸ਼ਾ ਡਰਾਈਵਰ ਨੇ ਟਰੈਕਟਰ ਨੂੰ ਸਾਈਡ ਦੇਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਤੇ ਆਟੋ ਬੇਕਾਬੂ ਹੋ ਕੇ ਨਹਿਰ ’ਚ ਡਿੱਗ ਗਿਆ। ਚੰਗੀ ਗੱਲ ਇਹ ਰਹੀ ਕਿ ਦਿਨ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਬਚਾ ਲਿਆ।
ਸ਼੍ਰੀ ਸਹਿਦੇਵ ਨੇ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਸਾਧਾਰਣ ਵਿਅਕਤੀ ਆਪਣੇ ਸਕੂਟਰ ਜਾਂ ਮੋਟਰਸਾਈਕਲ ’ਤੇ ਇਥੇ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਹਰ ਵੇਲੇ ਡਰ ਬਣਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵੱਡਾ ਵਾਹਨ ਰਸਤਾ ਨਾ ਦੇਵੇ ਤੇ ਹਾਦਸਾ ਨਾ ਵਾਪਰ ਜਾਵੇ। ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਨਹਿਰ, ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਖੇਤ — ਇਹ ਸਭ ਮਿਲ ਕੇ ਛੋਟੇ ਵਾਹਨਾਂ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਜੋਖਮ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਨੰਬਰਦਾਰ ਸਰਬਜੋਤ ਸਿੰਘ ਸਾਬੀ ਨੇ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਗੜ੍ਹਸ਼ੰਕਰ ਤੋਂ ਆਦਮਪੁਰ ਤੱਕ ਬਿਸਤ ਦੋਆਬਾ ਨਹਿਰ ਦੇ ਦੋਨੋਂ ਪਾਸਿਆਂ ਸੇਫਟੀ ਰੇਲਿੰਗ ਲਗਾਈ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਜੋ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਿਸਮ ਦੀ ਅਣਚਾਹੀ ਘਟਨਾ ਨਾ ਵਾਪਰੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਨਿਹਰ ਦੇ ਕਈ ਥਾਵਾਂ ’ਤੇ ਪੁਲ ਜਾਂ ਰਸਤਾ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਰੇਲਿੰਗ ਲਾਈ ਗਈ ਹੈ, ਪਰ ਪੂਰੇ ਰਸਤੇ ਤੇ ਇਹ ਲੋੜ ਹੈ।
ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਡਾ. ਰਾਜ ਕੁਮਾਰ ਚੱਬੇਵਾਲ ਨਾਲ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮੁਲਾਕਾਤ ਦੌਰਾਨ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਜਲਦੀ ਹੀ ਇਥੇ ਸੇਫਟੀ ਰੇਲਿੰਗ ਲਗਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭਾਰੀ ਮੰਗ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਬਿਸਤ ਦੋਆਬਾ ਨਹਿਰ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਤੁਰੰਤ ਸੇਫਟੀ ਰੇਲਿੰਗ ਲਗਾਈ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਜੋ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਜਾਨ ਨਾ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਹਾਦਸਿਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕੇ।