ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ 18 ਅਕਤੂਬਰ 2024- ਹਿੰਦੀ ਵਿਭਾਗ, ਪੰਜਾਬ ਵਿਸ਼ਵਵਿਦਿਆਲਯ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵੱਲੋਂ ਸਾਹਿਤਕਾਰ ਲਾਜਪਤ ਰਾਏ ਗਰਗ ਦੇ ਨਵੇਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਉਪਨਿਆਸ ‘ਅਮਾਵੱਸਿਆ ਵਿੱਚ ਖਿਲਾ ਚਾਂਦ’ ਦਾ ਲੋਕਾਰਪਣ ਅਤੇ ਪਰਿਚਰਚਾ ਕਾਰਜਕ੍ਰਮ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਕਾਰਜਕ੍ਰਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿਭਾਗ ਪ੍ਰਧਾਨ ਪ੍ਰੋ. ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਸਭ ਆਤਿਥੀਆਂ ਅਤੇ ਵਕਤਾਵਾਂ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਕਰਕੇ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੁਸ਼ਪ ਗੁੱਚ ਅਤੇ ਭੇਟ ਦੇ ਕੇ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ। ਪੁਸਤਕ ਪਰਿਚਰਚਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੇ ਵਕਤਾ ਪਵਨ ਸ਼ਰਮਾ ਨੇ ਇਸ ਉਪਨਿਆਸ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ‘ਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਉਪਨਿਆਸ ਸਾਡੇ ਸਮਾਜ ਦੀਆਂ ਕੁਰੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਬੁਰਾਈਆਂ ‘ਤੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਖੁੱਲ ਕੇ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਨਿਰਾਕਰਨ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸੰਕੇਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਸ਼ੋਧਾਰਥੀ ਰਹੁਲ ਨੇ ਇਸ ਪੁਸਤਕ ‘ਤੇ ਚਰਚਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਉਪਨਿਆਸ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦਾ ਸਿਰਲੇਖ ਇਸ ਨੂੰ ਵਿਆਖਿਆਤ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰਥਾ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ‘ਅਮਾਵੱਸਿਆ ਵਿੱਚ ਖਿਲਾ ਚਾਂਦ’ ਮੇਰੇ ਜਿਵੇਂ ਹਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਅਤੇ ਸ਼ੋਧਾਰਥੀ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵਵਿਦਿਆਲਯ ਦੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਜਿਸ ਸੁਆਨੁਭੂਤੀ ਦੇ ਨਾਲ ਲੇਖਕ ਨੇ ਦਰਸਾਇਆ ਹੈ, ਉਹ ਹਰ ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਮਰਥ ਹੈ, ਜਿਸਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਜੀਵਿਆ ਹੋਵੇ।
ਕਾਰਜਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚ ਫ਼ਿਲਾਸ਼ਫੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਵਿਭਾਗ ਪ੍ਰਧਾਨ ਡਾ. ਪੰਕਜ ਸ਼੍ਰੀਵਾਸਤਵ ਨੇ ਮੁੱਖ ਵਕਤਾ ਦੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਰੱਖਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਪਨਿਆਸ ਦੇ ਪਾਤਰ ਸਿੱਧੇ ਅਤੇ ਸਪਾਟ ਹਨ, ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਾਲਾ ਅਤੇ ਚਿੱਟਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਜੀਵਨ ਗ੍ਰੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਕਈ ਪਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਉਪਨਿਆਸ ਵਰਤਮਾਨ ਸਮੇਂ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇਾਂ ਦਾ ਤਾਣਾ-ਬਾਣਾ ਹੈ। ਉਪਨਿਆਸਕਾਰ ਨੇ ਰਿਸ਼ਤੇਾਂ ਦੀਆਂ ਜਟਿਲਤਾਵਾਂ ਵੱਲ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਸਾਹਿਤਕਾਰ ਪ੍ਰੇਮ ਵਿਜ, ਪ੍ਰੋਫੇਸਰ ਰਾਜੇਸ਼ ਜੈਸਵਾਲ ਨੇ ਇਸ ਉਪਨਿਆਸ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਭੂਮਿਕਾ ‘ਤੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ।
ਉਪਨਿਆਸਕਾਰ ਲਾਜਪਤ ਰਾਏ ਗਰਗ ਨੇ ਸਾਰੇ ਵਕਤਾਵਾਂ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੇਰਾ ਇਸ ਵਿਭਾਗ ਨਾਲ ਪਿਛਲੇ ਪੰਜਾਸ ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਸਬੰਧ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਪਨਿਆਸ ਲਿਖਣ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਕਸਦ ਸਵਜਨ ਹਿਤਾਯ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਉਪਨਿਆਸਾਂ ਜ਼ਰੀਏ ਸਮਾਜਿਕ ਵਿਸੰਗਤੀਆਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਨ ਨਾਲ ਨਾਲ ਹੱਲ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਵੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਉਪਨਿਆਸ ਸਥੂਲਤਾ ਤੋਂ ਸੁਖਮਤਾ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਪਨਿਆਸ ਦੀਆਂ ਉਪਲਬਧੀਆਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਡਾਲਿਆ।
ਆਖਿਰ ਵਿੱਚ ਵਿਭਾਗ ਪ੍ਰਧਾਨ ਪ੍ਰੋ. ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਸਾਰੇ ਆਤਿਥੀਆਂ, ਵਕਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੋਤਾਂ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਾਰਜਕ੍ਰਮ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਕਰਵਾਏ ਜਾਣਗੇ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਾਰਜਕ੍ਰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਡਾ ਮਕਸਦ ਲੇਖਕ ‘ਤੇ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਰਚਨਾ ‘ਤੇ ਚਰਚਾ ਕਰਨਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਇਸ ਮਕਸਦ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਹੋਏ ਹਾਂ।